Jaką rolę odgrywa warstwa rogowa w utrzymaniu właściwego stanu skóry?

Naskórek zupełnie nieprzypadkowo uznawany jest za granicę, której głównym zadaniem jest skuteczne oddzielnie organizmów od szeroko rozumianego środowiska zewnętrznego. Kluczową rolę odgrywa tu bariera rogowa, która często nazywana bywa także barierą Reina. Ta odpowiedzialna jest bowiem nie tylko za ochronę przed wnikaniem niekorzystnych drobnoustrojów czy ksenobiotyków, ale także promieniowaniem UV czy nadmierną utratą wody.

Bariera Reina niezwykle często porównywana jest do muru, który powstać miał w wyniku zróżnicowania i migracji keratynocytów w kierunku powierzchni – wówczas dochodzi do wytworzenia płaszcza hydro-lipidowego. Z kolei zaburzenia integralności sprawiają, że stan skóry ulega znaczącemu pogorszeniu. W wielu przypadkach dochodzi także do pogorszenia stanu całego organizmu, oddziaływując niekiedy również na psychikę. 

Kilka słów o powstaniu warstwy rogowej

Naskórek to jeden z tych nabłonków, który ulega nieustannej odnowie. Położone najgłębiej warstwy składają się z komórek żywych, które podczas swojej wędrówki ku powierzchni mogą ulegać stopniowej apotazie. Podczas procesu keratynizacji, komórki wypełniają się keratyną, syntezując jednocześnie substancje lipidowe oraz białka. Warto pamiętać jednak, że keratynizacja swój początek ma jeszcze w warstwie podstawnej.

• Z kolei w warstwie kolczastej rozszerzeniu ulega sieć filamentów keratynowych, wszczynając tym samym syntezę ciał lameralnych.
• Proces syntezy ulega intensyfikacji w warstwie ziarnistej. Dochodzi tu także do rozpadu ciał lameralnych i uwolnienia lipidów. 

W wyniku zachodzących przemian warstwa rogowa zbudowana jest z korneocytów, które zawieszone są w strukturze ciekłokrystalicznej. Tu lipidy oddzielone są od siebie warstwą hydrolipidową. I tak największy odsetek wśród lipidów stanowią ceramidy, czyli około 40%. 

Czym są zaburzenia rogowacenia? 

Nie wiesz, dlaczego poznanie wyżej wymienionych procesów związanych z powstawaniem warstwy rogowej naskórka jest tak istotne? Otóż ma to kluczowy wpływ na dobór właściwej pielęgnacji i terapii skóry. Zaburzenia keratonizacji bardzo często idą w parze z atopowym zapaleniem skóry, łuszczycą, a także różnorodnymi zmianami o charakterze estetycznym – te mogą pojawić się bez względu na wiek czy płeć. Wówczas do najczęstszych objawów zaliczyć można: 

• suchość,
• łuszczenie,
• rogowacenie,
• nagromadzenie łusek rogowych.

Jak powinna być więc pielęgnowana skóra w przypadku zaburzeń rogowacenia? Niewątpliwą podstawą powinno być unikanie wszelkich czynników mogących przyczynić się do uszkodzeń naskórka. Ponadto niezwykle ważne jest redukowanie ekspozycji na promieniowanie słoneczne, zrezygnowanie z kąpieli w gorącej wodzie czy stosowania substancji drażniących lub silnie alergizujących. Zamiast tego kluczowe jest dążenie do wyrównania poziomu naskórka, a także uzupełnienie niedoboru lipidów. Zbawienne okaże się tu stosowanie emolientów, humektantów, a także tłuszczów występujących naturalnie w skórze. Jakie humektanty wyróżniamy? Najpopularniejsze to gliceryna, kwas hialuronowy, czy mocznik. Dzięki temu, że są to niekomedogenne składniki nawilżające, z powodzeniem mogą być stosowane przez osoby posiadające skórę tłustą, mieszaną i trądzikową. Odwodnienie skóry przetłuszczającej może doprowadzić do zaburzeń funkcji naskórka, hiperkeratozy, a w konsekwencji – zaczopowania ujść mieszków włosowych i rozwoju zmian trądzikowych. 

W walce z zaburzeniami rogowacenia niezwykle ważne jest uzupełnianie niedoborów lipidów. Bardzo ważną rolę odgrywać tu będą wszelkie preparaty zawierające w składzie tłuszcze roślinne. W składach kosmetyków warto szukać więc następujących olejów: awokado, wiesiołka, słonecznika, owsa czy arganowca. Oprócz uszczelniania warstwy rogowej tworzą na powierzchni skóry nieprzepuszczalną warstwę okluzyjną. Warto pamiętać także o tym, jak ważne jest zapobieganie nadmiernej ucieczce wody. 

Reasumując, bariera Reina zupełnie nieprzypadkowo uznawana jest za jeden z najważniejszych aspektów wpływających na zdrowie i właściwy wygląd skóry. W odbudowie skóry pomocna może okazać się także wizyta w gabinecie dermatologa.