Arginina – aminokwas młodości

Proces starzenia się skóry to temat, który w branży beauty cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem. Wraz z najnowszymi doniesieniami naukowymi z tej dziedziny kosmetologii poznajemy również skuteczne metody zapobiegające przedwczesnemu starzeniu się skóry. Ciekawą i bardzo szeroką grupą składników o tym profilu działania są aminokwasy oraz peptydy, które na przełomie ostatnich lat skupiają uwagę zarówno badaczy, kosmetologów, jak i konsumentów. Jest to jak najbardziej zrozumiałe, gdyż wspomniany zespół substancji posiada wielozadaniowy i wciąż mający wiele do zaoferowania wpływ na skórę.

Jakie właściwości wykazuje l-arginina?

Jedną z substancji z tej grupy składników aktywnych jest arginina, znana również jako L-arginina, będąca jednym z dwudziestu aminokwasów endogennych. Strukturalnie, arginina posiada grupę guanidynową, która determinuje funkcje biologiczne tego aminokwasu. Do tych najważniejszych zaliczamy rolę prekursora tlenku azotu, udział w syntezie białek oraz właściwości immunomodulujące. 

Arginina jest cenionym składnikiem aktywnym kosmetyków anti-aging ze względu na swoje wieloczynnikowe działanie. Najważniejsze z nich to:

• Stymulacja mikrokrążenia – jak wcześniej wykazano, arginina bierze udział w syntezie tlenku azotu, który pełni funkcję wazodylatacyjną oraz modulującą odpowiedź immunologiczną. W związku z tym argininie przypisuje się działanie wspomagające mikrokrążenie w skórze, co w konsekwencji wpływa na lepsze dotlenienie i odżywienie komórek skóry oraz usprawniające ich metabolizm, oraz funkcje biochemiczne.

• Pobudzenie syntezy kolagenu – arginina bierze udział w syntezie proliny – kluczowego aminokwasu w syntezie kolagenu. Jej wpływ na produkcję kolagenu jest możliwy również przez aktywację kinazy mTOR (mechanistic Target of Rapamycin), który jest głównym regulatorem syntezy białek i wzrostu komórek oraz pobudzenie proliferacji fibroblastów.

• Działanie antyoksydacyjne – arginina wpływa na aktywność enzymów antyoksydacyjnych, takich jak dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), katalaza (CAT) oraz peroksydaza glutationowa (GPx). Ponadto wykazano wpływ argininy na poziom glutationu, który jest jednym z najważniejszych antyoksydantów wewnątrzkomórkowych. Oprócz wspierania mechanizmów antyoksydacyjnych na drodze regulowania wydzielania powyższych enzymów arginina moduluje poziom stresu oksydacyjnego, wpływając na szlaki metaboliczne kontrolujące stan zapalny w organizmie, co ogranicza produkcję reaktywnych form tlenu (ROS) i tym samym zmniejsza stres oksydacyjny.

• Potencjał antyglikacyjny – arginina bezpośrednio reaguje z grupami karbonylowymi cukrów redukujących, co zmniejsza ich dostępność do reakcji z białkami. W ten sposób arginina działa jako pułapka na cukry, zapobiegając ich przyłączaniu do białek.

• Wspomaganie procesu gojenia oraz funkcji barierowych skóry – udział argininy w procesie stymulacji produkcji kolagenu oraz jej właściwości immunomodulujące i wspierające migrację keratynocytów w celu odbudowy naskórka wskazuje na znaczący wpływ na proces gojenia. Ponadto wspomaga ona syntezę filagryny, która jest kluczowa dla utrzymania integralności bariery naskórkowej.

• Redukcja stanu zapalnego – arginina oddziałuje na redukcję stanu zapalnego na drodze kilku szlaków biochemicznych. Jednym z nich jest wpływ na różnicowanie i funkcję makrofagów. Arginina może promować przekształcenie makrofagów z prozapalnego fenotypu (M1) do przeciwzapalnego fenotypu (M2). Makrofagi M2 są zaangażowane w procesy naprawy tkanek i wydzielają czynniki przeciwzapalne. Ponadto arginina jest prekursorem poliamin, takich jak putrescyna, spermidyna i spermina, które posiadają właściwości przeciwzapalne oraz zmniejszają produkcję cytokin prozapalnych. W związku z powyższym arginina będzie zapobiegała zjawisku, jakim jest inflammaging.

• Właściwości nawilżające oraz wspierające elastyczność skóry – arginina jest jednym z aminokwasów, które są składową NMF. Ponadto jest ona również prekursorem mocznika oraz innych składników NMF jak kwas mlekowy czy sole mineralne. Oprócz wspierania nawodnienia skóry poprzez stymulację powyższych składników sama arginina jako cząsteczka posiada właściwości higroskopijne, dlatego kosmetyki na bazie tego składnika od razu nadają efekt nawilżonej i bardziej elastycznej skóry. 

Zastosowanie argininy w kosmetykach

Arginina jest wszechstronnym składnikiem kosmetyków, który znajduje zastosowanie w różnych formulacjach kosmetyków zarówno o lekkich, jak i bardziej bogatych konsystencjach.

Biorąc pod uwagę multifunkcyjność argininy warto wdrożyć ją do pielęgnacji skór odwodnionych, starzejących się lub borykających się z efektami przedwczesnego starzenia.

Odnosząc się do właściwości przeciwzapalne i wspomagające proces regeneracji oraz gojenia się skóry, arginina sprawdzi się również w pielęgnacji skóry wrażliwej, nadreaktywnej lub jako produkt wspomagający proces rekonwalescencji po zabiegach inwazyjnych. 

Kompleksy czy wolny aminokwas?

Producenci stosują w swoich produktach różne postacie argininy, które mogą różnić się biodostępnością, a co a tym idzie efektywnością działania zastosowanego składnika. W preparatach kosmetycznych może ona występować pod postacią wolnego aminokwasu – L-argininy, jak i kompleksów, czyli bardziej zaawansowanych formuł recepturowych. Badania wykazały, że kompleksy mogą zwiększać biodostępność oraz efektywność działania argininy. Jednymi z ciekawszych form, jakie znajdziemy w recepturach kosmetycznych jest arginina PCA, czyli połączenie argininy z kwasem piroglutaminowym. Wykazuje ona nie tylko potencjał antyglikacyjny, ale również deglikacyjny – pozwala na odwrócenie starzenia się wywołanego glikacją, zapewniając promienną i jędrną skórę.

Arginina może być dostarczana również w postaci małych peptydów, które wykazują lepszą stabilność i penetrację. Przy analizowaniu składów kosmetyków warto przyjrzeć się kompleksowi polipeptyd arginina-lizyna, który dostarcza argininę bezpośrednio do komórek, wzmacniając ochronę przed procesem glikacji.

Arginina ze względu na swoje wielostronne właściwości i funkcje biologicznie, jest niezwykle cennym składnikiem w kosmetologii. W obliczu rosnącego zainteresowania naturalnymi i efektywnymi składnikami kosmetycznymi arginina zyskuje na znaczeniu jako „aminokwas młodości”. Jednakże warto pamiętać, że utrzymanie młodego wyglądu skóry wymaga bardziej kompleksowego podejścia, w tym zdrowej diety i stylu życia oraz spersonalizowanego podejścia w aspekcie pielęgnacji skóry.

W jakich produktach jest najwięcej argininy? Jak dostarczać ją również z pożywieniem?

Arginina może być dostarczana do organizmu w postaci suplementów diety i właściwego sposobu żywienia - zarówno z białek pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Odpowiednia ilość tego aminokwasu w diecie jest ważna nie tylko dla dzieci, ale również dorosłych. Największe ilości argininy można znaleźć w mięsie, kaszach, nasionach, orzechach oraz owocach morza. Warto jednak zauważyć, że arginina pochodząca z roślin jest lepiej przyswajalna, niż ta z białek zwierzęcych. Arginina dostarczona z pokarmem jest uwalniana z białek w procesie trawienia i wchłaniana w jelicie cienkim.

Właściwości argininy - o czym warto wiedzieć?

L-arginina odgrywa ważną rolę w metabolizmie organizmu, działając jako prekursor w syntezie białek i innych związków, które są fundamentalne dla procesów biochemicznych, takich jak tlenek azotu, ornityna, poliaminy, agmatyna, prolina, glutaminian, kreatyna, dimetyloarginina oraz mocznik. U młodych organizmów L-arginina jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju, dlatego musi być dostarczana wraz z pożywieniem. W przypadku dorosłych L-arginina jest syntetyzowana endogennie, jednak w specyficznych sytuacjach, zwłaszcza podczas chorób (np. urazów, oparzeń, resekcji jelita cienkiego, zaburzeń czynności nerek i innych), staje się niezbędnym składnikiem odżywczym. Stosowanie L-argininy poprawia funkcje sercowo-naczyniowe, oddechowe, immunologiczne oraz trawienne, a także zapobiega wczesnym etapom rozwoju nowotworów. 

Arginina - przeciwwskazania. Poznaj ewentualne skutki uboczne 

Chociaż włączenie argininy do codziennej diety przynosi wiele korzyści, należy pamiętać o odpowiednim spożyciu. Przyjmowanie mniej niż 30 g dziennie jest bezpieczne dla zdrowia. Niemniej jednak niewłaściwe stosowanie może prowadzić do szeregu skutków ubocznych, takich jak nudności, problemy żołądkowo-jelitowe oraz podrażnienie lub zapalenie żył.

Warto również zaznaczyć, że osoby z tendencjami do alergii, kwasicą metaboliczną lub oddechową oraz zaburzeniami funkcji nerek powinny unikać L-argininy. Dodatkowo, osoby przyjmujące ten aminokwas w formie suplementów diety powinny upewnić się, że pochodzą one od uznanego i cenionego producenta.